Από 1.1.2022 είναι σε ισχύ οι αλλαγές που επήλθαν στον ΚΠολΔ με το Ν.4842/2021. Οι αλλαγές είναι εκτεταμένες, κάποιες από αυτές, όμως, θέλουν ιδιαίτερη προσοχή, στην δικηγορική καθημερινότητα, καθώς, αν δεν τις λάβει κανείς υπ’ όψιν μπορεί να υποστεί σημαντικές επιπτώσεις. Έχουμε και λέμε:
(a) Οι 100 ημέρες της νέας τακτικής γίνονται 120 ημέρες (επίδοση σε 30 μέρες από την κατάθεση + προτάσεις 90 μέρες από την λήξη της προθεσμίας
επίδοσης). Ισχύει για τις νέες αγωγές [βλ. ΚΠολΔ 237 παρ. 1].
(β) Επεκτείνεται και στις ειδικές διαδικασίες το βάρος επαναφοράς των ματαιωθεισών υποθέσεων εντός προθεσμίας από την ματαίωση. Η προθεσμία γίνεται για όλες τις διαδικασίες 90 ημέρες (αντί 60 που ίσχυε μέχρι τώρα). ΠΡΟΣΟΧΗ: η διάταξη ισχύει και για τις εκκρεμείς δίκες. Για όσες υποθέσεις ειδικών διαδικασιών έχουν ήδη ματαιωθεί προ της 31.12.2021 η προθεσμία επαναφοράς είναι μέχρι το τέλος Μαρτίου 2022 (90 μέρες από την 1.1.2022). Αν δεν γίνει αυτό, οι σχετικές αγωγές κλπ. θεωρούνται ως μη ασκηθείσες [βλ. ΚΠολΔ 260 παρ. 2].
(γ) Επεκτείνεται σχεδόν παντού η δυνατότητα παράστασης με δήλωση [με εξαίρεση κατ’ αρχήν τα ασφαλιστικά, στον α΄ βαθμό της εκουσίας και τις υποθέσεις του άρθρου 592 ΚΠολΔ (γαμικές, διατροφές,
επικοινωνία κλπ.)]. Ωστόσο, έχουμε την εξής διαφοροποίηση: Β΄ βαθμός (συμπεριλαμβανομένων των υποθέσεων της εκουσίας) η δήλωση είναι η γνωστή δήλωση του άρθρου 242 παρ. 2 ΚΠολΔ (μπορεί να την κάνει μόνον ένας από τους περισσότερους διαδίκους). Στις ειδικές διαδικασίες και στις μικροδιαφορές δήλωση μπορεί να γίνει, αλλά πρέπει να είναι κοινή από όλους τους διαδίκους. Σε σχέση με τον χρόνο έναρξης ισχύος: Οι αλλαγές του 242 παρ. 2 ισχύουν για νέα δικόγραφα, η (κοινή) δήλωση στις μικροδιαφορές ισχύει για τα νέα δικόγραφα, η (κοινή) δήλωση στις ειδικές και η (ακόμη και μεμονωμένη) δήλωση στην εκουσία ισχύει και για εκκρεμείς δίκες [βλ. άρθρα 115 παρ. 2, 242 παρ. 2, 591 παρ. 2, 764 παρ. 2 ΚΠολΔ].
(δ) Οι προτάσεις και η προσθήκη στην (νέα) τακτική διαδικασία κατατίθενται στις 12 το μεσημέρι και όχι στην λήξη του ωραρίου, τούτο δε ισχύει και επί των εκκρεμών δικών [ΚΠολΔ 237 παρ. 4].
Επίσης, η προσθήκη στις ειδικές διαδικασίες κατατίθεται εντός 5ημέρου από την συζήτηση (αντί του γνωστού 3ημέρου). Η ρύθμιση ισχύει για τα νέα δικόγραφα και όχι και για τη συζήτηση παλαιότερων δικογράφων [άρθρο 591 παρ. 1 περ. στ΄ ΚΠολΔ]. (Upd: Με το Ν. 4912/2022 τροποποιείται η μεταβατική διάταξη του άρθρου 116 Ν. 4842/2021 και ορίζεται ότι το 5ήμερο εφαρμόζεται και στις εκκρεμείς δίκες).
(ε) Στην (νέα) τακτική διαδικασία έχουμε την δυνατότητα συμπληρωματικών προτάσεων 20 ημέρες προ της δικασίμου και συμπληρωματικής προσθήκης σε προθεσμία 10 ημερών προ της δικασίμου, αν συντρέχει περίπτωση οψιγενών ή παραχρήμα αποδεικνυόμενων (με έγγραφα ή ομολογία) ισχυρισμών. Η ρύθμιση ισχύει και για εκκρεμείς δίκες [ΚΠολΔ 237 παρ. 5]. Το χρονικό αυτό σημείο γίνεται το ορόσημο για το παραδεκτό και των νέων ισχυρισμών στην κατ’ έφεση δίκη [ΚΠολΔ 527 περ. 4].
(στ) Στις μικροδιαφορές η διαδικασία αλλάζει ριζικά και μοιάζει πολύ με την νέα τακτική. Αλλά οι προθεσμίες είναι ασφυκτικές: Η αγωγή πρέπει να επιδοθεί μέσα σε 10 μέρες από την κατάθεση και οι προτάσεις να κατατεθούν μέσα σε 20 μέρες από την λήξη της προθεσμίας επίδοσης. Δηλαδή καταθέτουμε την αγωγή και μέσα σε ένα μήνα καταθέτουμε προτάσεις. Η δυνατότητα αναβολής καταργείται (όπως ακριβώς και στην νέα τακτική). Όλα αυτά ισχύουν για τα νέα δικόγραφα [ΚΠολΔ 466-467].
(ζ) Τα Ειρηνοδικεία αποκτούν γενική αρμοδιότητα για πάσης φύσεως προσημειώσεις (και για αυτές με αντιδικία) [ΚΠολΔ 683 παρ. 3].
(η) Καταργείται η δυνατότητα παραμπομπής επί αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων ενώπιον αναρμοδίου δικαστηρίου. Η αίτηση στην περίπτωση αυτή απορρίπτεται. Ισχύει για τα νέα δικόγραφα [ΚΠολΔ 683 παρ. 5].
(θ) Επεκτείνεται και επί της προσωρινής ρύθμισης κατάστασης η υποχρεωτική (εκ του νόμου) άσκηση αγωγής, αλλά εντός προθεσμίας 60 αντί 30 ημερών. Ισχύει για τα νέα δικόγραφα [ΚΠολΔ 732 Α ].
(ι) Επανέρχεται το άρθρο 938 ΚΠολΔ (αναστολή εκτέλεσης), αλλά με εξαίρεση την έμμεση εκτέλεση επί ακινήτου. Ισχύει όταν η επιταγή προς πληρωμή επιδίδεται μετά την 1.1.2022.
(ια) Ο πλειστηριασμός κινητών γίνεται εντός προθεσμίας 5-6 μηνών από την κατάσχεση αντί της προθεσμίας 7-8 μηνών που ίσχυε μέχρι τώρα. Η παλιά προθεσμία διατηρείται επί κατάσχεσης ακινήτων. Ισχύει για κατασχέσεις που επιβληθούν μετά την 1.1.2022 [ΚΠολΔ 954 παρ. 2].
(ιβ) Πρόσθετους λόγους στην Άρειο Πάγο καταθέτουμε μέχρι 30 μέρες όχι μόνο πριν από την αρχική δικάσιμο, αλλά και πριν από τυχόν εξ αναβολής δικάσιμο. Δεν υπάρχει ρητή μεταβατική διάταξη για αυτό. Μάλλον ισχύει για τα νέα δικόγραφα [ΚΠολΔ 569 παρ. 2].
(ιγ) Μετά 2 άγονους πλειστηριασμούς καθιερώνεται διαδικασία αυτόματης μείωσης της τιμής πρώτης προσφοράς αρχικά στο 80% της αρχικής τιμής και μετά στο 65% της αρχικής τιμής. Αν ούτε και πάλι υπάρχει ενδιαφέρον επανερχόμαστε στην ήδη γνωστή διαδικασία. Ισχύει για πλειστηριασμούς που προσδιοριστούν μετά την 1.1.2022 [βλ. 966 ΚΠολΔ].
Αυτές δεν είναι οι μόνες αλλαγές. Αλλά είναι τα SOS των SOS.